shri shiva sahasranAma stotra from lingapurANa शिव सहस्रनाम स्तोत्रम (लिङ्गपुराणान्तर्गत) ॐ ऋषय ऊचुः \- कथं देवेन वै सूत देवदेवान्महेश्वरात . सुदर्शनाख्यं वै लब्धं वक्तुमर्हसि विष्णुना .. १.. सूत उवाच \- देवानामसुरेन्द्राणामभवच्च सुदारुणः . सर्वेषामेव भूतानां विनाशकरणो महान .. २.. ते देवाः शक्तिमुशलैः सायकैर्नतपर्वभिः . प्रभिद्यमानाः कुन्तैश्च दुद्रुवुर्भयविह्वलाः .. ३.. पराजितास्तदा देवा देवदेवेश्वरं हरिम . प्रणेमुस्तं सुरेशानं शोकसंविग्नमानसाः .. ४.. तान समीश्याथ भगवान्देवदेवेश्वरो हरिः . प्रणिपत्य स्थितान्देवानिदं वचनमब्रवीत .. ५.. वत्साः किमिति वै देवाश्च्युतालङ्कारविक्रमाः . समागताः ससंतापा वक्तुमर्हथ सुव्रताः .. ६.. तस्य तद्वचनं श्रुत्वा तथाभूताः सुरोत्तमाः . प्रणम्याहुर्यथावृत्तं देवदेवाय विष्णवे .. ७.. भगवन्देवदेवेश विष्णो जिष्णो जनार्दन . दानवैः पीडिताः सर्वे वयं शरणमागताः .. ८.. त्वमेव देवदेवेश गतिर्नः पुरुषोत्तम . त्वमेव परमात्मा हि त्वं पिता जगतामपि .. ९.. त्वमेव भर्ता हर्ता च भोक्ता दाता जनार्दन . हन्तुमर्हसि तस्मात्त्वं दानवान्दानवार्दन .. १०.. दैत्याश्च वैष्णवैर्ब्राह्मै रौद्रैर्याम्यैः सुदारुणैः . कौबेरैश्चैव सौम्यैश्च नैरृत्यैर्वारुणैर्दृढैः .. ११.. वायव्यैश्च तथाग्नेयैरैशानैर्वार्षिकैः शुभैः . सौरै रौद्रैस्तथा भीमैः कम्पनैर्जृम्भणैर्दृढैः .. १२.. अवध्या वरलाभात्ते सर्वे वारिजलोचन . सूर्यमण्डलसम्भूतं त्वदीयं चक्रमुद्यतम .. १३.. कुण्ठितं हि दधीचेन च्यावनेन जगद्गुरो . दण्डं शार्ङ्गं तवास्त्रं च लब्धं दैत्यैः प्रसादतः ..१४.. पुरा जलन्धरं हन्तुं निर्मितं त्रिपुरारिणा . रथाङ्गं सुशितं घोरं तेन तान हन्तुमर्हसि .. १५.. तस्मात्तेन निहन्तव्या नान्यैः शस्त्रशतैरपि . ततो निशम्य तेषां वै वचनं वारिजेशणः .. १६.. वाचस्पतिमुखानाह स हरिश्चक्रभृत्स्वयम . श्रीविष्णुरुवाच \- भोभो देवा महादेवं सर्वैर्देवैः सनातनैः .. १७.. सम्प्राप्य साम्प्रतं सर्वं करिष्यामि दिवौकसाम . देवा जलंधरं हन्तुं निर्मितं हि पुरारिणा .. १८.. लब्ध्वा रथाङ्गं तेनैव निहत्य च महासुरान . सर्वान्धुन्धुमुखान्दैत्यानष्टषष्टिशतान्सुरान .. १९.. सबान्धवान्शणादेव युष्मान संतारयाम्यहम . सूत उवाच \- एवमुक्त्वा सुरश्रेष्ठान सुरश्रेष्ठमनुस्मरन .. २०.. सुरश्रेष्ठस्तदा श्रेष्ठं पूजयामास शङ्करम . लिङ्गं स्थाप्य यथान्यायं हिमवच्छिखरे शुभे .. २१.. मेरुपर्वतसंकाशं निर्मितं विश्वकर्मणा . त्वरिताख्येन रुद्रेण रौद्रेण च जनार्दनः .. २२.. स्नाप्य सम्पूज्य गन्धाद्यैर्ज्वालाकारं मनोरमम . तुष्टाव च तदा रुद्रं सम्पूज्याग्नौ प्रणम्य च .. २३.. देवं नाम्नां सहस्रेण भवाद्येन यथाक्रमम . पूजयामास च शिवं प्रणवाद्यं नमोन्तकम .. २४.. देवं नाम्नां सहस्रेण भवाद्येन महेश्वरम . प्रतिनाम सपद्मेन पूजयामास शङ्करम .. २५.. अग्नौ च नामभिर्देवं भवाद्यैः समिदादिभिः . स्वाहान्तैर्विधिवद्धुत्वा प्रत्येकमयुतं प्रभुम .. २६.. तुष्टाव च पुनः शम्भुं भवाद्यैर्भवमीश्वरम . श्री विष्णुरुवाच \- भवः शिवो हरो रुद्रः पुरुषः पद्मलोचनः .. २७.. अर्थितव्यः सदाचारः सर्वशम्भुर्महेश्वरः . ईश्वरः स्थाणुरीशानः सहस्राशः सहस्रपात .. २८.. वरीयान वरदो वन्द्यः शङ्करः परमेश्वरः . गङ्गाधरः शूलधरः परार्थैकप्रयोजनः .. २९.. सर्वघ्य़ः सर्वदेवादिगिरिधन्वा जटाधरः . चन्द्रापीडश्चन्द्रमौलिर्विद्वान्विश्वामरेश्वरः .. ३०.. वेदान्तसारसन्दोहः कपाली नीललोहितः . ध्यानाधारो.अपरिच्छेद्यो गौरीभर्ता गणेश्वरः .. ३१.. अष्टमूर्तिर्विश्वमूर्तिस्त्रिवर्गः स्वर्गसाधनः . घ्य़ानगम्यो दृढप्रघ्य़ो देवदेवस्त्रिलोचनः .. ३२.. वामदेवो महादेवः पाण्डुः परिदृढो दृढः . विश्वरूपो विरूपाक्शो वागीशः शुचिरन्तरः .. ३३.. सर्वप्रणयसंवादीवृषाङ्को वृषवाहनः . ईशः पिनाकी खट्वाङ्गी चित्रवेषश्चिरन्तनः .. ३४.. तमोहरो महायोगी गोप्ता ब्रह्माङ्गहृज्जटी . कालकालः कृत्तिवासाः सुभगः प्रणवात्मकः .. ३५.. उन्मत्तवेषश्चक्शुष्योदुर्वासाः स्मरशासनः . दृढायुधः स्कन्दगुरुः परमेष्ठी परायणः .. ३६.. अनादिमध्यनिधनो गिरिशो गिरिबान्धवः . कुबेरबन्धुः श्रीकण्ठो लोकवर्णोत्तमोत्तमः .. ३७.. सामान्यदेवः कोदण्डी नीलकण्ठः परश्वधी . विशालाक्शो मृगव्याधः सुरेशः सूर्यतापनः .. ३८.. धर्मकर्माक्शमः क्शेत्रं भगवान भगनेत्रभित . उग्रः पशुपतिस्तार्क्श्यप्रियभक्तः प्रियंवदः .. ३९.. दाता दयाकरो दक्शः कपर्दी कामशासनः . श्मशाननिलयः सूक्श्मः श्मशानस्थो महेश्वरः .. ४०.. लोककर्ता भूतपतिर्महाकर्ता महौषधी . उत्तरो गोपतिर्गोप्ता घ्य़ानगम्यः पुरातनः .. ४१.. नीतिः सुनीतिः शुद्धात्मा सोमसोमरतः सुखी . सोमपो.अमृतपः सोमो महानीतिर्महामतिः .. ४२.. अजातशत्रुरालोकः सम्भाव्यो हव्यवाहनः . लोककारो वेदकारः सूत्रकारः सनातनः .. ४३.. महर्षिः कपिलाचार्यो विश्वदीप्तिस्त्रिलोचनः . पिनाकपाणिभूदेवः स्वस्तिदः स्वस्तिकृत्सदा .. ४४.. त्रिधामा सौभगः शर्वः सर्वघ्य़ः सर्वगोचरः . ब्रह्मधृग्विश्वसृक्स्वर्गः कर्णिकारः प्रियः कविः .. ४५.. शाखो विशाखो गोशाखः शिवोनैकः क्रतुः समः . गङ्गाप्लवोदको भावः सकलस्थपतिस्थिरः .. ४६.. विजितात्मा विधेयात्मा भूतवाहनसारथिः . सगणो गणकार्यश्च सुकीर्तिश्छिन्नसंशयः .. ४७.. कामदेवः कामपालो भस्मोद्धूलितविग्रः . भस्मप्रियो भस्मशायी कामी कान्तः कृतागमः .. ४८.. समायुक्तो निवृत्तात्मा धर्मयुक्तः सदाशिवः . चतुर्मुखश्चतुर्बाहुर्दुरावासो दुरासदः .. ४९.. दुर्गमो दुर्लभो दुर्गः सर्वायुधविशारदः . अध्यात्मयोगनिलयः सुतन्तुस्तन्तुवर्धनः .. ५०.. शुभाङ्गो लोकसारङ्गो जगदीशो.अमृताशनः . भस्मशुद्धिकरो मेरुरोजस्वी शुद्धविग्रहः .. ५१.. हिरण्यरेतास्तरणिर्मरीचिर्महिमालयः . महाह्रदो महागर्भः सिद्धवृन्दारवन्दितः .. ५२.. व्याघ्रचर्मधरो व्याली महाभूतो महानिधिः . अमृताङ्गो.अमृतवपुः पञ्चयघ्य़ः प्रभञ्जनः .. ५३.. पञ्चविंशतितत्त्वघ्य़ः पारिजातः परावरः . सुलभः सुव्रतः शूरो वाङ्मयैकनिधिर्निधिः .. ५४.. वर्णाश्रमगुरुर्वर्णी शत्रुजिच्छत्रुतापनः . आश्रमः क्शपणः क्शामो घ्य़ानवानचलाचलः .. ५५.. प्रमाणभूतो दुर्घ्य़ेयः सुपर्णो वायुवाहनः . धनुर्धरो धनुर्वेदो गुणराशिर्गुणाकरः .. ५६.. अनन्तदृष्टिरानन्दो दण्डो दमयिता दमः . अभिवाद्यो महाचार्यो विश्वकर्मा विशारदः .. ५७.. वीतरागो विनीतात्मा तपस्वी भूतभावनः . उन्मत्तवेषः प्रच्छन्नो जितकामो जितप्रियः .. ५८.. कल्याणप्रकृतिः कल्पः सर्वलोकप्रजापतिः . तपस्वी तारको धीमान प्रधानप्रभुरव्ययः .. ५९.. लोकपालो.अन्तर्हितात्मा कल्यादिः कमलेक्शणः . वेदशास्त्रार्थतत्त्वघ्य़ो नियमो नियमाश्रयः .. ६०.. चन्द्रः सूर्यः शनिः केतुर्विरामो विद्रुमच्छविः . भक्तिगम्यः परं ब्रह्म मृगबाणार्पणो.अनघः .. ६१.. अद्रिराजालयः कान्तः परमात्मा जगद्गुरुः . सर्वकर्माचलस्त्वष्टा माङ्गल्यो मङ्गलावृतः .. ६२.. महातपा दीर्घतपाः स्थविष्ठः स्थविरो ध्रुवः . अहः संवत्सरो व्याप्तिः प्रमाणं परमं तपः .. ६३.. संवत्सरकरो मन्त्रः प्रत्ययः सर्वदर्शनः . अजः सर्वेश्वरः स्निग्धो महारेता महाबलः .. ६४.. योगी योग्यो महारेताः सिद्धः सर्वादिरग्निदः . वसुर्वसुमनाः सत्यः सर्वपापहरो हरः .. ६५.. अमृतः शाश्वतः शान्तो बाणहस्तः प्रतापवान . कमण्डलुधरो धन्वी वेदाङ्गो वेदविन्मुनिः .. ६६.. भ्राजिष्णुर्भोजनं भोक्ता लोकनेता दुराधरः . अतीन्द्रियो महामायः सर्वावासश्चतुष्पथः .. ६७.. कालयोगी महानादो महोत्साहो महाबलः . महाबुद्धिर्महावीर्यो भूतचारी पुरन्दरः .. ६८.. निशाचरः प्रेतचारी महाशक्तिर्महाद्युतिः . अनिर्देश्यवपुः श्रीमान्सर्वहार्यमितो गतिः .. ६९.. बहुश्रुतो बहुमयो नियतात्मा भवोद्भवः . ओजस्तेजो द्युतिकरो नर्तकः सर्वकामकः .. ७०.. नृत्यप्रियो नृत्यनृत्यः प्रकाशात्मा प्रतापनः . बुद्धः स्पष्टाक्शरो मन्त्रः सन्मानः सारसम्प्लवः .. ७१.. युगादिकृद्युगावर्तो गम्भीरो वृषवाहनः . इष्टो विशिष्टः शिष्टेष्टः शरभः शरभो धनुः .. ७२.. अपांनिधिरधिष्ठानं विजयो जयकालवित . प्रतिष्ठितः प्रमाणघ्य़ो हिरण्यकवचो हरिः .. ७३.. विरोचनः सुरगणो विद्येशो विबुधाश्रयः . बालरूपो बलोन्माथी विवर्तो गहनो गुरुः .. ७४.. करणं कारणं कर्ता सर्वबन्धविमोचनः . विद्वत्तमो वीतभयो विश्वभर्ता निशाकरः .. ७५.. व्यवसायो व्यवस्थानः स्थानदो जगदादिजः . दुन्दुभो ललितो विश्वो भवात्मात्मनिसंस्थितः .. ७६.. वीरेश्वरो वीरभद्रो वीरहा वीरभृद्विराट . वीरचूडामणिर्वेत्ता तीव्रनादो नदीधरः .. ७७.. आघ्य़ाधारस्त्रिशूली च शिपिविष्टः शिवालयः . वालखिल्यो महाचापस्तिग्मांशुर्निधिरव्ययः .. ७८.. अभिरामः सुशरणः सुब्रह्मण्यः सुधापतिः . मघवान्कौशिको गोमान विश्रामः सर्वशासनः .. ७९.. ललाटाक्शो विश्वदेहः सारः संसारचक्रभृत . अमोघदण्डी मध्यस्थो हिरण्यो ब्रह्मवर्चसी .. ८०.. परमार्थः परमयः शम्बरो व्याघ्रको.अनलः . रुचिर्वररुचिर्वन्द्यो वाचस्पतिरहर्पतिः .. ८१.. रविर्विरोचनः स्कन्धः शास्ता वैवस्वतो जनः . युक्तिरुन्नतकीर्तिश्च शान्तरागः पराजयः .. ८२.. कैलासपतिकामारिः सविता रविलोचनः . विद्वत्तमो वीतभयो विश्वहर्ता.अनिवारितः .. ८३.. नित्यो नियतकल्याणः पुण्यश्रवणकीर्तनः . दूरश्रवा विश्वसहो ध्येयो दुःस्वप्ननाशनः .. ८४.. उत्तारको दुष्कृतिहा दुर्धर्षो दुःसहो.अभयः . अनादिर्भूर्भुवो लक्श्मीः किरीटित्रिदशाधिपः .. ८५.. विश्वगोप्ता विश्वभर्ता सुधीरो रुचिराङ्गदः . जननो जनजन्मादिः प्रीतिमान्नीतिमान्नयः .. ८६.. विशिष्टः काश्यपो भानुर्भीमो भीमपराक्रमः . प्रणवः सप्तधाचारो महाकायो महाधनुः .. ८७.. जन्माधिपो महादेवः सकलागमपारगः . तत्त्वातत्त्वविवेकात्मा विभूष्णुर्भूतिभूषणः .. ८८.. ऋषिर्ब्राह्मणविज्जिष्णुर्जन्ममृत्युजरातिगः . यघ्य़ो यघ्य़पतिर्यज्वा यघ्य़ान्तो.अमोघविक्रमः .. ८९.. महेन्द्रो दुर्भरः सेनी यघ्य़ाङ्गो यघ्य़वाहनः . पञ्चब्रह्मसमुत्पत्तिर्विश्वेशो विमलोदयः .. ९०.. आत्मयोनिरनाद्यन्तो षड्विंशत्सप्तलोकधृक . गायत्रीवल्लभः प्रांशुर्विश्वावासः प्रभाकरः .. ९१.. शिशुर्गिरिरतः सम्राट सुषेणः सुरशत्रुहा . अमोघो.अरिष्टमथनो मुकुन्दो विगतज्वरः .. ९२.. स्वयंज्योतिरनुज्योतिरात्मज्योतिरचञ्चलः . पिङ्गलः कपिलश्मश्रुः शास्त्रनेत्रस्त्रयीतनुः .. ९३.. घ्य़ानस्कन्धो महाघ्य़ानी निरुत्पत्तिरुपप्लवः . भगो विवस्वानादित्यो योगाचार्यो बृहस्पतिः .. ९४.. उदारकीर्तिरुद्योगी सद्योगीसदसन्मयः . नक्शत्रमाली राकेशः साधिष्ठानः षडाश्रयः .. ९५.. पवित्रपाणिः पापारिर्मणिपूरो मनोगतिः . हृत्पुण्डरीकमासीनः शुक्लः शान्तो वृषाकपिः .. ९६.. विष्णुर्ग्रहपतिः कृष्णः समर्थो.अनर्थनाशनः . अधर्मशत्रुरक्शय्यः पुरुहूतः पुरुष्टुतः .. ९७.. ब्रह्मगर्भो बृहद्गर्भो धर्मधेनुर्धनागमः . जगद्धितैषिसुगतः कुमारः कुशलागमः .. ९८.. हिरण्यवर्णो ज्योतिष्मान्नानाभूतधरो ध्वनिः . अरोगो नियमाध्यक्शो विश्वामित्रो द्विजोत्तमः .. ९९.. बृहज्योतिः सुधामा च महाज्योतिरनुत्तमः . मातामहो मातरिश्वा नभस्वान्नागहारधृक .. १००.. पुलस्त्यः पुलहो.अगस्त्यो जातूकर्ण्यः पराशरः . निरावरणधर्मघ्य़ो विरिञ्चो विष्टरश्रवाः .. १०१.. आत्मभूरनिरुद्धो.अत्रि घ्य़ानमूर्तिर्महायशाः . लोकचूडामणिर्वीरश्चण्डसत्यपराक्रमः .. १०२.. व्यालकल्पो महाकल्पो महावृक्शः कलाधरः . अलंकरिष्णुस्त्वचलो रोचिष्णुर्विक्रमोत्तमः .. १०३.. आशुशब्दपतिर्वेगी प्लवनः शिखिसारथिः . असंसृष्टो.अतिथिः शक्रः प्रमाथी पापनाशनः .. १०४.. वसुश्रवाः कव्यवाहः प्रतप्तो विश्वभोजनः . जर्यो जराधिशमनो लोहितश्च तनूनपात .. १०५.. पृषदश्वो नभोयोनिः सुप्रतीकस्तमिस्रहा . निदाघस्तपनो मेघः पक्शः परपुरञ्जयः .. १०६.. मुखानिलः सुनिष्पन्नः सुरभिः शिशिरात्मकः . वसन्तो माधवो ग्रीष्मो नभस्यो बीजवाहनः .. १०७.. अङ्गिरामुनिरात्रेयो विमलो विश्ववाहनः . पावनः पुरुजिच्छक्रस्त्रिविद्यो नरवाहनः .. १०८.. मनो बुद्धिरहंकारः क्शेत्रघ्य़ः क्शेत्रपालकः . तेजोनिधिर्घ्य़ाननिधिर्विपाको विघ्नकारकः .. १०९.. अधरो.अनुत्तरोघ्य़ेयो ज्येष्ठो निःश्रेयसालयः . शैलो नगस्तनुर्दोहो दानवारिररिन्दमः .. ११०.. चारुधीर्जनकश्चारु विशल्यो लोकशल्यकृत . चतुर्वेदश्चतुर्भावश्चतुरश्चतुरप्रियः .. १११.. आम्नायो.अथ समाम्नायस्तीर्थदेवशिवालयः . बहुरूपो महारूपः सर्वरूपश्चराचरः .. ११२.. न्यायनिर्वाहको न्यायो न्यायगम्यो निरञ्जनः . सहस्रमूर्धा देवेन्द्रः सर्वशस्त्रप्रभञ्जनः .. ११३.. मुण्डो विरूपो विकृतो दण्डी दान्तो गुणोत्तमः . पिङ्गलाक्शो.अथ हर्यक्शो नीलग्रीवो निरामयः .. ११४.. सहस्रबाहुः सर्वेशः शरण्यः सर्वलोकभृत . पद्मासनः परंज्योतिः परावरफलप्रदः .. ११५.. पद्मगर्भो महागर्भो विश्वगर्भो विचक्शणः . परावरघ्य़ो बीजेशः सुमुखः सुमहास्वनः .. ११६.. देवासुरगुरुर्देवो देवासुरनमस्कृतः . देवासुरमहामात्रो देवासुरमहाश्रयः .. ११७.. देवादिदेवो देवर्षिर्देवासुरवरप्रदः . देवासुरेश्वरो दिव्यो देवासुरमहेश्वरः .. ११८.. सर्वदेवमयो.अचिन्त्यो देवतात्मात्मसम्भवः . ईड्यो.अनीशः सुरव्याघ्रो देवसिंहो दिवाकरः .. ११९.. विबुधाग्रवरश्रेष्ठः सर्वदेवोत्तमोत्तमः . शिवघ्य़ानरतः श्रीमान शिखिश्रीपर्वतप्रियः .. १२०.. जयस्तम्भो विशिष्टम्भो नरसिंहनिपातनः . ब्रह्मचारी लोकचारी धर्मचारी धनाधिपः .. १२१.. नन्दी नन्दीश्वरो नग्नो नग्नव्रतधरः शुचिः . लिङ्गाध्यक्शः सुराध्यक्शो युगाध्यक्शो युगावहः .. १२२.. स्ववशः सवशः स्वर्गः स्वरः स्वरमयः स्वनः . बीजाध्यक्शो बीजकर्ता धनकृद्धर्मवर्धनः .. १२३.. दम्भो.अदम्भो महादम्भः सर्वभूतमहेश्वरः . श्मशाननिलयस्तिष्यः सेतुरप्रतिमाकृतिः .. १२४.. लोकोत्तरस्फुटालोकस्त्र्यम्बको नागभूषणः . अन्धकारिर्मखद्वेषी विष्णुकन्धरपातनः .. १२५.. वीतदोषो.अक्शयगुणो दक्शारिः पूषदन्तहृत . धूर्जटिः खण्डपरशुः सकलो निष्कलो.अनघः .. १२६.. आधारः सकलाधारः पाण्डुराभो मृडो नटः . पूर्णः पूरयिता पुण्यः सुकुमारः सुलोचनः .. १२७.. सामगेयः प्रियकरः पुण्यकीर्तिरनामयः . मनोजवस्तीर्थकरो जटिलो जीवितेश्वरः .. १२८.. जीवितान्तकरो नित्यो वसुरेता वसुप्रियः . सद्गतिः सत्कृतिः सक्तः कालकण्ठः कलाधरः .. १२९.. मानी मान्यो महाकालः सद्भूतिः सत्परायणः . चन्द्रसञ्जीवनः शास्ता लोकगूढो.अमराधिपः .. १३०.. लोकबन्धुर्लोकनाथः कृतघ्य़ः कृतिभूषणः . अनपाय्यक्शरः कान्तः सर्वशास्त्रभृतां वरः .. १३१.. तेजोमयो द्युतिधरो लोकमायो.अग्रणीरणुः . शुचिस्मितः प्रसन्नात्मा दुर्जयो दुरतिक्रमः .. १३२.. ज्योतिर्मयो निराकारो जगन्नाथो जलेश्वरः . तुम्बवीणी महाकायो विशोकः शोकनाशनः .. १३३.. त्रिलोकात्मा त्रिलोकेशः शुद्धः शुद्धिरथाक्शजः . अव्यक्तलक्शणो.अव्यक्तो व्यक्ताव्यक्तो विशाम्पतिः .. १३४.. वरशीलो वरतुलो मानो मानधनो मयः . ब्रह्मा विष्णुः प्रजापालो हंसो हंसगतिर्यमः .. १३५.. वेधा धाता विधाता च अत्ता हर्ता चतुर्मुखः . कैलासशिखरावासी सर्वावासी सतां गतिः .. १३६.. हिरण्यगर्भो हरिणः पुरुषः पूर्वजः पिता . भूतालयो भूतपतिर्भूतिदो भुवनेश्वरः .. १३७.. संयोगी योगविद्ब्रह्मा ब्रह्मण्यो ब्राह्मणप्रियः . देवप्रियो देवनाथो देवघ्य़ो देवचिन्तकः .. १३८.. विषमाक्शः कलाध्यक्शो वृषाङ्को वृषवर्धनः . निर्मदो निरहंकारो निर्मोहो निरुपद्रवः .. १३९.. दर्पहा दर्पितो दृप्तः सर्वर्तुपरिवर्तकः . सप्तजिह्वः सहस्रार्चिः स्निग्धः प्रकृतिदक्शिणः .. १४०.. भूतभव्यभवन्नाथः प्रभवो भ्रान्तिनाशनः . अर्थो.अनर्थो महाकोशः परकार्यैकपण्डितः .. १४१.. निष्कण्टकः कृतानन्दो निर्व्याजो व्याजमर्दनः . सत्त्ववान्सात्त्विकः सत्यकीर्तिस्तम्भकृतागमः .. १४२.. अकम्पितो गुणग्राही नैकात्मा नैककर्मकृत . सुप्रीतः सुमुखः सूक्श्मः सुकरो दक्शिणो.अनलः .. १४३.. स्कन्धः स्कन्धधरो धुर्यः प्रकटः प्रीतिवर्धनः . अपराजितः सर्वसहो विदग्धः सर्ववाहनः .. १४४.. अधृतः स्वधृतः साध्यः पूर्तमूर्तिर्यशोधरः . वराहशृङ्गधृग्वायुर्बलवानेकनायकः .. १४५.. श्रुतिप्रकाशः श्रुतिमानेकबन्धुरनेकधृक . श्रीवल्लभशिवारम्भः शान्तभद्रः समञ्जसः .. १४६.. भूशयो भूतिकृद्भूतिर्भूषणो भूतवाहनः . अकायो भक्तकायस्थः कालघ्य़ानी कलावपुः .. १४७.. सत्यव्रतमहात्यागी निष्ठाशान्तिपरायणः . परार्थवृत्तिर्वरदो विविक्तः श्रुतिसागरः .. १४८.. अनिर्विण्णो गुणग्राही कलङ्काङ्कः कलङ्कहा . स्वभावरुद्रो मध्यस्थः शत्रुघ्नो मध्यनाशकः .. १४९.. शिखण्डी कवची शूली चण्डी मुण्डी च कुण्डली . मेखली कवची खड्गी मायी संसारसारथिः .. १५०.. अमृत्युः सर्वदृक सिंहस्तेजोराशिर्महामणिः . असंख्येयो.अप्रमेयात्मा वीर्यवान्कार्यकोविदः .. १५१.. वेद्यो वेदार्थविद्गोप्ता सर्वाचारो मुनीश्वरः . अनुत्तमो दुराधर्षो मधुरः प्रियदर्शनः .. १५२.. सुरेशः शरणं सर्वः शब्दब्रह्मसतां गतिः . कालभक्शः कलङ्कारिः कङ्कणीकृतवासुकिः .. १५३.. महेष्वासो महीभर्ता निष्कलङ्को विशृङ्खलः . द्युमणिस्तरणिर्धन्यः सिद्धिदः सिद्धिसाधनः .. १५४.. निवृत्तः संवृतः शिल्पो व्यूढोरस्को महाभुजः . एकज्योतिर्निरातङ्को नरो नारायणप्रियः .. १५५.. निर्लेपो निष्प्रपञ्चात्मा निर्व्यग्रो व्यग्रनाशनः . स्तव्यस्तवप्रियः स्तोता व्यासमूर्तिरनाकुलः .. १५६.. निरवद्यपदोपायो विद्याराशिरविक्रमः . प्रशान्तबुद्धिरक्शुद्रः क्शुद्रहा नित्यसुन्दरः .. १५७.. धैर्याग्र्यधुर्यो धात्रीशः शाकल्यः शर्वरीपतिः . परमार्थगुरुर्दृष्टिर्गुरुराश्रितवत्सलः .. १५८.. रसो रसघ्य़ः सर्वघ्य़ः सर्वसत्त्वावलम्बनः . सूत उवाच \- एवं नाम्नां सहस्रेण तुष्टाव वृषभध्वजम .. १५९.. स्नापयामास च विभुः पूजयामास पङ्कजैः . परीक्शार्थं हरेः पूजाकमलेषु महेश्वरः .. १६०.. गोपयामासकमलं तदैकं भुवनेश्वरः . हृतपुष्पो हरिस्तत्र किमिदं त्वभ्यचिन्तयन .. १६१.. घ्य़ात्वा स्वनेत्रमुद्धृत्य सर्वसत्त्वावलम्बनम . पूजयामास भावेन नाम्ना तेन जगद्गुरुम .. १६२.. ततस्तत्र विभुर्दृष्ट्वा तथाभूतं हरो हरिम . तस्मादवतताराशु मण्डलात्पावकस्य च .. १६३.. कोटिभास्करसंकाशं जटामुकुटमण्डितम . ज्वालामालावृतं दिव्यं तीक्श्णदंष्ट्रं भयङ्करम .. १६४.. शूलटङ्कगदाचक्रकुन्तपाशधरं हरम . वरदाभयहस्तं च दीपिचर्मोत्तरीयकम .. १६५.. इत्थम्भूतं तदा दृष्ट्वा भवं भस्मविभूषितम . हृष्टो नमश्चकाराशु देवदेवं जनार्दनः .. १६६.. दुद्रुवुस्तं परिक्रम्य सेन्द्रा देवास्त्रिलोचनम . चचाल ब्रह्मभुवनं चकम्पे च वसुन्धरा .. १६७.. ददाह तेजस्तच्छम्भोः प्रान्तं वै शतयोजनम . अधस्ताच्चोर्ध्वतश्चैव हाहेत्यकृत भूतले .. १६८.. तदा प्राह महादेवः प्रहसन्निव शङ्करः . सम्प्रेक्श्य प्रणयाद्विष्णुं कृताञ्जलिपुटं स्थितम .. १६९.. घ्य़ातं मयेदमधुना देवकार्यं जनार्दन . सुदर्शनाख्यं चक्रं च ददामि तव शोभनम .. १७०.. यद्रूपं भवता दृष्टं सर्वलोकभयङ्करम . हिताय तव यत्नेन तव भावाय सुव्रत .. १७१.. शान्तं रणाजिरे विष्णो देवानां दुःखसाधनम . शान्तस्य चास्त्रं शान्तं स्याच्छान्तेनास्त्रेण किं फलम ..१७२.. शान्तस्य समरे चास्त्रं शान्तिरेव तपस्विनाम . योद्धुः शान्त्या बलच्छेदः परस्य बलवृद्धिदः .. १७३.. देवैरशान्तैर्यद्रूपं मदीयं भावयाव्ययम . किमायुधेन कार्यं वै योद्धुं देवारिसूदन .. १७४.. क्शमा युधि न कार्यं वै योद्धुं देवारिसूदन . अनागते व्यतीते च दौर्बल्ये स्वजनोत्करे .. १७५.. अकालिके त्वधर्मे च अनर्थेवारिसूदन . एवमुक्त्वा ददौ चक्रं सूर्यायुतसमप्रभम .. १७६.. नेत्रं च नेता जगतां प्रभुर्वै पद्मसन्निभम . तदाप्रभृति तं प्राहुः पद्माक्शमिति सुव्रतम .. १७७.. दत्त्वैनं नयनं चक्रं विष्णवे नीललोहितः . पस्पर्श च कराभ्यां वै सुशुभाभ्यामुवाच ह .. १७८.. वरदोहं वरश्रेष्ठ वरान्वरय चेप्सितान . भक्त्या वशीकृतो नूनं त्वयाहं पुरुषोत्तम .. १७९.. इत्युक्तो देवदेवेन देवदेवं प्रणम्य तम . त्वयि भक्तिर्महादेव प्रसीद वरमुत्तमम .. १८०.. नान्यमिच्छामि भक्तानामार्तयो नास्ति यत्प्रभो . तच्छ्रुत्वा वचनं तस्य दयावान सुतरां भवः .. १८१.. पस्पर्श च ददौ तस्मै श्रद्धां शीतांशुभूषणः . प्राह चैवं महादेवः परमात्मानमच्युतम .. १८२.. मयि भक्तश्च वन्द्यश्च पूज्यश्चैव सुरासुरैः . भविष्यति न संदेहो मत्प्रसादात्सुरोत्तम .. १८३.. यदा सती दक्शपुत्री विनिन्द्येव सुलोचना . मातरं पितरं दक्शं भविष्यति सुरेश्वरी .. १८४.. दिव्या हैमवती विष्णो तदा त्वमपि सुव्रत . भगिनीं तव कल्याणीं देवीं हैमवतीमुमाम .. १८५.. नियोगाद्ब्रह्मणः साध्वीं प्रदास्यसि ममैव ताम . मत्सम्बन्धी च लोकानां मध्ये पूज्यो भविष्यसि .. १८६.. मां दिव्येन च भावेन तदा प्रभृति शङ्करम . द्रक्श्यसे च प्रसन्नेन मित्रभूतमिवात्मना .. १८७.. इत्युक्त्वान्तर्दधे रुद्रो भगवान्नीललोहितः . जनार्दनोपि भगवान्देवानामपि सन्निधौ .. १८८.. अयाचत महादेवं ब्रह्माणं मुनिभिः समम . मया प्रोक्तं स्तवं दिव्यं पद्मयोने सुशोभनम .. १८९.. यः पठेच्छृणुयाद्वापि श्रावयेद्वा द्विजोत्तमान . प्रतिनाम्नि हिरण्यस्य दत्तस्य फलमाप्नुयात .. १९०.. अश्वमेधसहस्रेण फलं भवति तस्य वै . घृताद्यैः स्नापयेद्रुद्रं स्थाल्या वै कलशैः शुभैः ..१९१.. नाम्नां सहस्रेणानेन श्रद्धया शिवमीश्वरम . सोपि यघ्य़सहस्रस्य फलं लब्ध्वा सुरेश्वरैः .. १९२.. पूज्यो भवति रुद्रस्य प्रीतिर्भवति तस्य वै . तथास्त्विति तथा प्राह पद्मयोनेर्जनार्दनम .. १९३.. जग्मतुः प्रणिपत्यैनं देवदेवं जगद्गुरुम . तस्मान्नाम्नां सहस्रेण पूजयेदनघो द्विजाः .. १९४.. जपीन्नाम्नां सहस्रं च स याति परमां गतिम .. १९५.. .. इति श्रीलिङ्गमहापुराणे पूर्वभागे सहस्रनामभिः पूजनाद्विष्णुचक्रलाभो नामाष्टनवतितमोध्यायः ..