Vishveshvaralahari

സിദ്ധിബുദ്ധിപതിം വന്ദേ ശ്രീഗണാദീശ്വരം മുദാ |
തസ്യ യോ വന്ദനം കുര്യാത് സ ധീനാം യോഗമിന്വതി ||൧||

വന്ദേ കാശീപതിം കാശീ ജാതാ യത്കൃപയാ പുരീ |
പ്രകാശനാര്ഥം ഭക്താനാം ഹോതാരം രത്നധാതമം ||൨||

ഭക്താവനം കരോമീതി മാ ഗര്വം വഹ ശങ്കര |
തേഭ്യഃ സ്വപൂജാഗ്രഹണാത്തവേതത്സത്യമംഗിരഃ ||൩||

മുധാ ലക്ഷ്മീം കാമയന്തേ ചഞ്ചലാം സകലാ ജനാഃ |
കാശീരൂപാം കാമയേഽഹം ലക്ഷ്മീമനപഗാമിനീം ||൪||

പ്രാപ്നുവന്തു ജനാ ലക്ഷ്മീം മദാന്ധനൃപസേവനാത് |
ലഭേ വിശ്വേശസേവാതോ ഗാമശ്വം പുരുഷാനഹം ||൫||

ന മത്കുടുംബരക്ഷാര്ഥം മാഹൂയാമി ശ്രിയം ബുധാഃ |
വിശ്വേശ്വരാരാധനാര്ഥം ശ്രിയം ദേവീമുപഹ്വയേ ||൬||

ആപാതരമണീയേയം ശ്രീര്മദാന്ധകരീ ചലാ |
അസാരസംസൃതൗ കാശീം സാ ഹി ശ്രീരമൃതാ സതാം ||൭||

കാശീ ഗംഗാഽന്നപൂര്ണാ ച വിശ്വേശാദ്യാശ്ച ദേവതാഃ |
അവന്തു ബാലമജ്ഞം മാമുശതീരിവ മാതരഃ ||൮||

സദൈവ ദുഃഖകാരിണീം ന സംസൃതിം ഹി കാമയേ
ശിവപ്രിയാം സുഖപ്രദാം പരാം പുരീം ഹി കാമയേ |
സ്വഭക്തദുഃഖഹാരകം മനോരഥപ്രപൂരകം
ശിവം സദാ മുദാ ഭജേ മഹേരണായ ചക്ഷസേ ||൯||

സ്വസേവകസുതാദീനാം പാലനം കുര്വതേ നൃപാഃ |
പാസ്യേവാസ്മാംസ്തു വിശ്വേശ ഗീര്വാണഃ പാഹി നഃ സുതാന് ||൧൦||

നിഷേവ്യ കാശികാം പുരീം സദാശിവം പ്രപൂജ്യ വൈ
ഗുരോര്മുഖാരവിന്ദതഃ സദാദിരൂപമദ്വയം |
വിചാര്യ രൂപമാത്മനോ നിഷേധ്യ നശ്വരം ജഡം
ചിദാത്മനാ തമോഭിദം ധനേന ഹന്മി വൃശ്ചികം ||൧൧||

ഹേ ഭാഗീരഥി ഹേ കാശി ഹേ വിശ്വേശ്വര തേ സദാ |
കലയാമി സ്തവം ശ്രേഷ്ഠമേഷ രാരന്തു തേ ഹൃദി ||൧൨||

വിശ്വനാഥ സദാ കാശ്യാം ദേഹ്യസ്മഭ്യം ധനം പരം |
പുരാ യുദ്ധേഷു ദൈത്യാനാം വിദ്മഹേ ത്വാം ധനഞ്ജയം ||൧൩||

അവിനാശി പുരാ ദത്തം ഭക്തേഭ്യോ ദ്രവിണം ത്വയാ |
കാശിവിശ്വേശഗംഗേ ത്വാമഥ തേ സ്തുമ്നമീമഹേ ||൧൪||

സംസാരദാവവഹ്നൗ മാം പതിതം ദുഃഖിതം തവ |
വിശ്വേശ പാഹി ഗംഗാദ്യൈരാഗത്യ വൃഷഭിഃ സുതം ||൧൫||

കാശീം പ്രതി വയം യാമ ദയയാ വിശ്വനാഥ തേ |
തത്രൈവ വാസം കുര്യാമ വൃക്ഷേ ന വസതിം വയഃ ||൧൬||

ഹേ സരസ്വതി ഹേ ഗംഗേ ഹേ കാളിന്ദി സദാ വയം |
ഭജാമാമൃതരൂപം തം യോ വഃ ശിവതമോ രസഃ ||൧൭||

വിശ്വനാഥേദമേവ ത്വാം യാചാമ സതതം വയം |
സ്ഥിത്വാ കാശ്യാമധ്വരേ ത്വാം ഹവിഷ്മന്തോ ജരാമഹേ ||൧൮||

സര്വാസു സോമസംസ്ഥാസു കാശ്യാമിന്ദ്രസ്വരൂപിണേ |
ഹേ വിശ്വേശ്വര തേ നിത്യം സോമം ചോദാമി പീതയേ ||൧൯||

കാശ്യാം രൗദ്രേഷു ചാന്യേഷു യജാമ ത്വാം മഖേഷു വൈ |
ഹേ വിശ്വേശ്വര ദേവൈസ്ത്വം രാരന്ധി സവമേഷു നഃ || ൨൦||

മാം മോഹാദ്യാ ദുര്ജനാശ്ച ബാധന്തേ നിഷ്പ്രയോജനം |
വിശ്വേശ്വര തതോ മേ ത്വാം വരുത്രീം ധിഷണാം വഹ ||൨൧||

രുദ്രാക്ഷഭസ്മധാരീ ത്വാം കാശ്യാം സ്തൗമീശ സംസ്തവൈഃ |
ത്വത്പാദാംബുജഭൃംഗം മാം ന സ്തോതാരം നിദേകരഃ ||൨൨||

വിഹായ ചഞ്ചലം വധൂസുതാദികം ഹി ദുഃഖദം
ത്വദീയകാമസംയുതാ ഭവേമ കാശികാപുരീ |
സ്വസേവകാര്ത്തിനാശക പ്രകൃഷ്ടസംവിദര്പക
ഭവൈവ ദേവ സന്തതം ഹ്യുതത്വമസ്മയുര്വസോ ||൨൩||

വിശ്വേശ കാശ്യാം ഗംഗായാം സ്നാത്വാ ത്വാം രമ്യവസ്തുഭിഃ |
പൂജയാമ വയം ഭക്ത്യാ കുശികാസോ അവസ്യവഃ ||൨൪||

വിശ്വേശ നിത്യമസ്മഭ്യം ഭയമുത്പാദയന്തി യേ |
തേഷാം വിധായോപമര്ദം തതോ നോ അഭയം കൃധി ||൨൫||

രാക്ഷസാനാം സ്വഭാവോഽയം ബാധ്യാ വിശ്വേശ ജീവകാഃ |
ഭക്താനുകംപയാ ശംഭോ സര്വം രക്ഷോ നിബര്ഹയ ||൨൬||

വിശ്വേശ്വര സദാ ഭീതഃ സംസാരാര്ണവജ്ജനാത് |
മാം പാലയ സദേതി ത്വാം പുരുഹൂതമുപബ്രുവേ ||൨൭||

ഇദം വിമൃശ്യനശ്വരം ജഡം സദൈവ ദുഃഖദം
സമര്ചിതും ശിവം ഗതാഃ പരാഃ പുരീം യതോ ദ്വിജാഃ |
തതോഽഭിഗമ്യ താം പുരീം സമര്ച്യ വസ്തുഭിഃ പരൈഃ
ശിവം സ്വഭക്തമുക്തിദം തമില്യഖിത്വ ഈമഹേ ||൨൮||

കാശ്യാം വയം സദൈവ ത്വാം യജാമ സകലൈര്മഖൈഃ |
വിശ്വേശ്വര ത്വം സമഗ്രൈര്ദേവൈരാസത്സി ബര്ഹിഷി ||൨൯||

യക്ഷേശ്വരേണ രക്ഷിതം ശ്രേഷ്ഠം ധനമഖേഷു തേ |
ദേഹി വ്യയായ ശങ്കര ഹ്യസ്മഭ്യമപ്രതിഷ്കൃതഃ ||൩൦||

മത്പൂര്വജാ മഹാശൈവാ ഭസ്മരുദ്രാക്ഷധാരിണഃ |
വിശ്വേശ്വര സുരേഷു ത്വാമദ്വശമിവ യേമിരേ ||൩൧||

ശംഭോര്വിധായ യേഽര്ചനം തിഷ്ഠന്തി തത്പരാ യദാ |
താന് ശങ്കരോ ഗിരേ ദ്രുതം യൂഥേന വൃഷ്ണിരേജതി ||൩൨||

ത്വാം പൂജയാമീശ സുരം മാനസൈര്ദിവ്യവസ്തുഭിഃ |
ഹേ വിശ്വേശ്വര ദേവൈസ്ത്വം സോമ രാരന്ധി നോ ഹൃദി ||൩൩||

പ്രാദുര്ഭവസി സദ്യസ്ത്വം ക്ലേശോ ഭക്തജനേ യദാ |
തതോഽഹം ക്ലേശവാന് കുര്വേ സദ്യോജാതായ വൈ നമഃ ||൩൪||

വാമദേവേതി മനൂ രമ്യതാം യസ്യ സഞ്ജഗൗ |
ഈശസ്തസ്മാത്ക്രിയതേ വാമദേവായ തേ നമഃ ||൩൫||

ദയാസിന്ധോ ദീനബന്ധോ യോഽസ്തീശ വരദഃ കരഃ |
അസ്മാകം വരദാനേന സ യുക്തസ്തേഽസ്തു ദക്ഷിണഃ ||൩൬||

ദുഷ്ടഭീതസ്യ മേ നിത്യം കരസ്തേഽഭയദായകഃ |
മഹേശാഭയദാനേ സ്യാദുത സവ്യഃ ശതക്രതോ ||൩൭||

മഹേശ്വരീയപദപദ്മസേവകഃ പുരന്ദരാദിപദനിഃസ്പൃഹഃ സദാ |
ജനോഽസ്തി യഃ സതതദുര്ഗതഃ പ്രഭോ പൃണക്ഷി വസുനാ ഭവീയസാ ||൩൮||

രക്ഷണായ നാസ്തി മേ ത്വാം വിനേശ സാധനം |
നിശ്ചയേന ഹേ ശിവ ത്വാമവസ്യുരാചകേ ||൩൯||

രോഗൈര്ദുഃഖൈര്വൈരിഗണൈശ്ച യുക്താസ്ത്വദ്ദാസത്വാച്ഛങ്കര തത്സഹസ്വ |
രമ്യം സ്തോത്രം രോഷകരം വചോ വാ യത്കിഞ്ചാഹം ത്വായുരിദം വദാമി ||൪൦||

ധ്യായാമ വസ്തു ശങ്കരം യാചാമ ധാമ ശങ്കരം |
കുര്യാമ കര്മ ശങ്കരം വോചേമ ശന്തമം ഹൃദേ ||൪൧||

മാതാ താതഃ സ്വാദിഷ്ഠം ച പൗഷ്ടികം മന്വാതേ വാക്യം ബാലസ്യ കുത്സിതം |
യദ്വത്തദ്വാക്യം മേഽസ്തു ശംഭവേ സ്വാദോഃ സ്വാദീയോ രുദ്രായ ബന്ധനം ||൪൨||

ശിവം സുഗന്ധിസംയുതം സ്വഭക്തപുഷ്ടിവര്ധനം |
സുദീനഭക്തപാലകം ത്രിയംബകം യജാമഹേ ||൪൩||

ദേവ ദേവ ഗിരിജാവല്ലഭ ത്വം പാഹി പാഹി ശിവ ശംഭോ മഹേശ |
യദ്വദാമി സതതം സ്തോത്രവാക്യം തജ്ജുഷസ്വ കൃധി മാ ദേവവന്തം ||൪൪||

ത്യക്ത്വാ സദാ നിഷ്ഫലകാര്യഭാരം ധൃത്വാ സദാ ശങ്കരനാമസാരം |
ഹേ ജീവ ജന്മാന്തകനാശകാരം യക്ഷ്യാമഹേ സൗമനസായ രുദ്രം ||൪൫||

സ്ഥിത്വാ കാശ്യാം നിര്മലഗംഗാതോയേ സ്നാത്വാ സംപൂജ്യ ത്രിദശേശ്വരം വൈ |
തസ്യ സ്തോത്രം പാപഹരൈസ്തു ദേവ ഭദ്രം കര്ണേഭിഃ ശൃണുയാമ ദേവാഃ ||൪൬||

വാരാണസ്യാം ശങ്കരം സുരാഢ്യം സംപൂജ്യേശം വസുഭിഃ സുകാന്തൈഃ |
അഗ്രേ നൃത്യന്തഃ ശിവസ്യ രൂപം ഭദ്രം പശ്യേമാക്ഷഭിര്യജത്രാഃ ||൪൭||

ഇച്ഛാമസ്ത്വാം പൂജയിതും വയം വിശ്വേശ സന്തതം ||
പ്രയച്ഛ നോ ധനം ശ്രേഷ്ഠം യശസം വീരവത്തമം ||൪൮||

കാശ്യാമുഷിത്വാ ഗംഗായാം സ്നാത്വാ സംപൂജ്യ ശങ്കരം |
ധ്യാത്വാ തച്ചരണൗ നിത്യമലക്ഷ്മീര്നാശയാമ്യഹം ||൪൯||

അസത്പദം സ്വഹര്ഷദം ന ചാന്യഹര്ഷദായകം
സദാ മുദാ പ്രസൂര്യഥാ ശൃണോതി ഭാഷിതം ശിശോഃ |
ശിവാപഗാശിവാബലാശിവാലയാസമന്വിത-
സ്തഥാ ശിവേശ നഃ സുരൈര്ഗിരമുപശ്രുതിം ചര ||൫൦||

സഗരസ്യാത്മജാ ഗംഗേ മതാഃ സന്താരിതാസ്ത്വയാ |
അഗരസ്യാത്മജാ തസ്മാത് കിം ന താരയസി ധ്രുവം ||൫൧||

പ്രായികോഽയം പ്രവാദോഽസ്തു തരന്തി തവ സന്നിധൗ |
താരകം നാമ തേ ഗംഗേ സന്നിധേഃ കിം പ്രയോജനം |൫൨||

മീനൈരായതലോചനേ വസുമുഖീവാബ്ജേന രോമാവലീയുക്തോ
രാജവതീവ പദ്മമുകുളൈഃ ശൈവാലവല്ല്യാ യുതൈഃ |
ഉദ്ഭാസ്വജ്ജഘനേന വാലപുലിനൈരുദ്യദ്ഭുജേവോര്മിഭിര്-
ഗര്തേനോജ്ജ്വലനാഭികേവ വിലസത്യേഷാ പരം ജാഹ്നവീ ||൫൩||

ശൃംഗാരിതാം ജലചരൈഃ ശിവസുന്ദരാംഗ-
സംഗാം സദാപഹൃതവിശ്വധവാന്തരംഗാം
ഭൃംഗാകുലാംബുജഗലന്മകരന്ദതുന്ദ-
ഭൃംഗാവലീവിലസിതാം കലയേഽഥ ഗംഗാം ||൫൪||  

വിശ്വേശോഽസി ധനാധിപപ്രിയസഖാ കിം ചാന്നപൂര്ണാപതിര്-
ജാമാതാ ധരണീമൃതോ നിരുപമാഷ്ടൈശ്വര്യയുക്തഃ സ്വയം |
ചത്വാര്യേവ തഥാപി ദാസ്യസി ഫലാന്യാത്മാശ്രയാന്തേ ചിരം
തേഭ്യോഽതോ ബത യുജ്യതേ പശുപതേ ലബ്ധാവതാരസ്തവ ||൫൫||

ദോഷാകരം വഹസി മൂര്ധ്നി കളങ്കവന്തം കണ്ഠേ ദ്വിജിഹ്വമതിവക്രഗതിം സുഘോരം |
പാപീത്യയം മയി കുതോ ന കൃപാം കരോഷി യുക്തൈവ തേ വിഷമദ്ദഷ്ടിരതോ മഹേശ |൫൬||

അസ്തി ത്രിനേത്രമുഡുരാജകലാ മമേതി  
ഗര്വായതേ ഹ്യതിതരാം ബത വിശ്വനാഥ |
ത്വദ്വാസിനോ ജനനകാശിശശാങ്കചൂഡാ-
ഭാലേക്ഷണാശ്ച ന ഭവന്തി ജനാഃ കിയന്തഃ ||൫൭||

കാമം സന്ത്യജ നശ്വരേഽത്ര വിഷയേ വാമം പദം മാ വിശ
ക്ഷേമം ചാത്മന ആചര ത്വമദയം കാമം സ്മരസ്വാന്തകം |
ഭീമം ദണ്ഡധരസ്യ യോതിഹൃദയാരാമം ശിരപ്രോല്ലസ-
ത്സോമം ഭാവയാ വിശ്വനാഥമനിശം സോമം സഖേ മാനസേ ||൫൮||

സംപൂജ്യ ത്രിദശവരം സദാശിവം യോ
വിശ്വേശസ്തുതിലഹരീം സദാ പഠേദ്വൈ |
കൈലാസേ ശിവപദകഞ്ജരാജഹംസ
ആകല്പം സ ഹി നിവസേച്ഛിവസ്വരൂപഃ ||൫൯||

അനേന പ്രീയതാം ദേവോ ഭഗവാന് കാശികാപതിഃ |
ശ്രീവിശ്വനാഥഃ പൂര്വേഷാമസ്മാകം കുലദൈവതം ||൬൦||

ഇയം വിശ്വേശലഹരീ രചിതാ ഖണ്ഡയജ്വനാ |
വിശ്വേശതുഷ്ടിദാ നിത്യം വസതാം ഹൃദയേ സതാം ||൬൧||

നാമ്നാ ഗുണൈശ്ചാപി ശിവൈവ മാതാ താതഃ ശിവസ്ത്രയംബകയജ്വനാമാ |
മല്ലാരിദേവഃ കുലദൈവതം മേ ശ്രീകൗശികസ്യാസ്തി കുലേ ച ജന്മ ||൬൨||

ഇതി ശ്രീഗണേശദീക്ഷിതാത്മജത്ര്യംബകദീക്ഷിതതനൂജഖണ്ഡരാജദീക്ഷിതവിരചിതാ വിശ്വേശ്വരലഹരീ സംപൂര്ണാ ||