jaabaalopanishhatkhyaata.n sa.nnyaasaj~naanagocharam.h . vastutastraipadaM brahma svamaatramavashishhyate .. AUM puurNamadaH puurNamidaM puurNaat puurNamudachyate . puurNasya puurNamaadaaya puurNamevaavashishhyate .. AUM shaantiH shaantiH shaantiH .. AUM bR^ihaspatiruvaacha yaaj~navalkya.n yadanu kurukshetra.n devaanaa.n devayajana.n sarveshhaaM bhuutaanaaM brahmasadanam.h . avimukta.n vai kurukshetra.n devaanaa.n devayajana.n sarveshhaaM bhuutaanaaM brahmasadanam.h . tasmaadyatra kvachana gachchhati tadeva manyeta tadavimuktameva . ida.n vai kurukshetra.n devaanaa.n devayajana.n sarveshhaaM bhuutaanaaM brahmasadanam.h .. atra hi jantoH praaNeshhuutkramamaaNeshhu rudrastaarakaM brahma vyaachashhTe yenaasaavamR^itii bhuutvaa mokshii bhavati tasmaadavimuktameva nishheveta avimukta.n na vimu~nchedevamevaitadyaaj~navalkyaH .. 1.. atha hainamatriH paprachchha yaaj~navalkya.n ya eshho.ananto.avyakta aatmaa ta.n kathamaha.n vijaaniiyaamiti .. sa hovaacha yaaj~navalkyaH so.avimukta upaasyo ya eshho.ananto.avyakta aatmaa so.avimukte pratishhThita iti .. so.avimuktaH kasminpratishhThita iti . varaNaayaa.n naashyaa.n cha madhye pratishhThita iti .. kaa vai varaNaa kaa cha naashiiti . sarvaanindriyakR^itaandoshhaanvaarayatiiti tena varaNaa bhavati .. sarvaanindriyakR^itaanpaapaannaashayatiiti tena naashii bhavatiiti .. katama.n chaasya sthaanaM bhavatiiti . bhruvorghraaNasya cha yaH sandhiH sa eshha dyaurlokasya parasya cha sandhirbhavatiiti . etadvai sandhi.n sandhyaaM brahmavida upaasata iti . so.avimukta upaasya iti . so.avimukta.n j~naanamaachashhTe . yo vaitadeva.n vedeti .. 2.. atha hainaM brahmachaariNa uuchuH ki.n japyenaamR^itatvaM bruuhiiti .. sa hovaacha yaaj~navalkyaH . shatarudriyeNetyetaanyeva ha vaa amR^itasya naamaani .. etairha vaa amR^ito bhavatiiti evamevaitadyaaj~navalkyaH .. 3.. atha haina.n janako vaideho yaaj~navalkyamupasametyovaacha bhagavansa.nnyaasaM bruuhiiti . sa hovaacha yaaj~navalkyaH . brahmacharyaM parisamaapya gR^ihii bhavet.h . gR^ihii bhuutvaa vanii bhavet.h . vanii bhuutvaa pravrajet.h . yadi vetarathaa brahmacharyaadeva pravrajedgR^ihaadvaa vanaadvaa .. atha punaravratii vaa vratii vaa snaatako vaa.asnaatako votsannagniko vaa yadahareva virajettadahareva pravrajet.h . taddhaike praajaapatyaameveshhTi,n kurvanti . tadu tathaa na kuryaadaagneyiimeva kuryaat.h .. agnirha vai praaNaH praaNameva tathaa karoti .. traidhaataviiyaameva kuryaat.h . etayaiva trayo dhaatavo yaduta sattva.n rajastama iti .. aya.n te yonirR^itvijo yato jaataH praaNaadarochathaaH . taM praaNa.n jaanannagna aarohaathaa no vardhaya rayim.h . ityanena mantreNaagnimaajighret.h .. eshha ha vaa agneryoniryaH praaNaH praaNa.n gachchha svaahetyevamevaitadaaha .. graamaadagnimaahR^itya puurvadagnimaaghraapayet.h .. yadyagni.n na vindedapsu juhuyaat.h . aapo vai sarvaa devataaH sarvaabhyo devataabhyo juhomi svaaheti hutvodhR^itya praashniiyaatsaajya.n haviranaamayaM mokshamantraH trayyaiva.n vadet.h . etadbrahmaitadupaasitavyam.h . evamevaitadbhagavanniti vai yaaj~navalkyaH .. 4.. atha hainamatriH paprachchha yaaj~navalkyaM pR^ichchhaami tvaa yaaj~navalkya ayaj~nopaviiti kathaM braahmaNa iti . sa hovaacha yaaj~navalkyaH . idamevaasya tadyaj~nopaviita.n ya aatmaapaH praashyaachamyaaya.n vidhiH parivraajakaanaam.h . viiraadhvaane vaa anaashake vaa apaaM praveshe vaa agnipraveshe vaa mahaaprasthaane vaa . atha parivraaDvivarNavaasaa muNDo.aparigrahaH shuchiradrohii bhaikshaNo brahmabhuuyaaya bhavatiiti . yadyaaturaH syaanmanasaa vaachaa sa.nnyaset.h . eshha panthaa brahmaNaa haanuvittastenaiti sa.nnyaasii brahmavidityevamevaishha bhagavanyaaj~navalkya .. 5.. tatra paramaha.nsaanaamasa.nvartakaaruNishvetaketudurvaasaR^ibhunidaaghajaDa bharatadattaatreyaraivataka##-## prabhR^itayo.avyaktali~Ngaa avyaktaachaaraa anunmattaa unmattavadaacharantastridaNDa.n kamaNDalu.n shikyaM paatra.n jalapavitra.n shikhaa.n yaj~nopaviita.n cha ityetatsarvaM bhuuHsvaahetyapsu parityajyaatmaanamanvichchhet.h .. yathaa jaataruupadharo nirgrantho nishhparigrahastattadbrahmamaarge samyaksaMpannaH shuddhamaanasaH praaNasandhaaraNaartha.n yathoktakaale vimukto bhaikshamaacharannudarapaatreNa laabhaalaabhayoH samo bhuutvaa shuunyaagaaradevagR^ihatR^iNakuuTavalmiikavR^ikshamuulakulaalashaalaag nihotragR^ihanadiipulinagirikuharakandarakoTaranirjharasthaNDileshhu teshhvaniketavaasya prayatno nirmamaH shukladhyaanaparaayaNo.adhyaatmanishhTho.ashubhakarma##-## nirmuulanaparaH sa.nnyaasena dehatyaaga.n karoti sa paramaha.nso naama paramaha.nso naameti .. 6.. AUM puurNamada iti shaantiH .. ityatharvavediiyaa jaabaalopanishhatsamaaptaa ..